Pielęgnacja suchej skóry
7
1973 
Aby zachować jak najdłużej urodę należy świadomie wybrać odpowiednie środki do zwalczania suchości skóry. Niewłaściwie pielęgnowana staje się cerą starczą. Pierwsze zmarszczki wokół oczu, ust i na szyi zaczynają pojawiać się około 20 roku życia. Z wiekiem ten problem się pogłębia i skóra staje się coraz bardziej wiotka.
Sucha skóra objawia się szorstkością, drobnopłatkowym złuszczaniem naskórka, lichenifikacją, pęknięciami, czasem pojawiają się rozpadliny, odczyn rumieniowy a także wzmaga się rogowacenie mieszkowe. Sucha cera jest jasna, matowa, mało elastyczna, niewidoczne są pory skórne, miejscowo jest silnie przesuszona oraz często swędzi i piecze.
Cechuje ją zwiększona utrata wody, przy czym zmniejsza się jej uwodnienie. Przyczyną powstawania suchej skóry jest niedobór lipidów warstwy rogowej lub obniżona sprawność wiązania i zatrzymywania wody. Produkuje zbyt małą ilość naturalnych tłuszczów, związane jest to z pracą gruczołów łojowych, które wytwarzają za mało tłuszczu.
Sucha skóra jest wrażliwa na czynniki atmosferyczne, reaguje zaczerwienieniem na mydło, wodę i najszybciej się starzeje.
CZYNNKI PROWADZĄCE DO SUCHOŚCI SKÓRY
Czynniki zewnątrzpochodne:
– czynniki środowiskowe (działanie niskich i wysokich temperatur, działanie promieni UV, działanie suchego powietrza)
– czynniki związane z codzienną pielęgnacją ciała (zasadowe mydła, detergenty, zbyt częste kąpiele, kąpiele w gorącej wodzie)
– czynniki związane ze środowiskiem zawodowym (klimatyzacja, światło jarzeniowe, substancje drażniące, alergizujące)
– stosowanie retinoidów
– niedobory żywieniowe
Czynniki wewnątrzpochodne:
– zaburzenia uwarunkowane genetycznie dotyczące procesu rogowacenia i funkcjonowania naskórka (łuszczyca, atopowe zapalenie skóry i itp.)
– schorzenia przebiegające z nieprawidłowym wydzielanie łoju i potu (AIDS, SM, różnie schorzenia neurologiczne)
– schorzenia ogólnoustrojowe (przewlekła niewydolność nerek, niedoczynność tarczycy, kacheksja)
– proces starzenia się skóry
Patogeneza
Patogeneza suchości skóry jest wieloczynnikowa i złożona, do jej powstania przyczynia się nieprawidłowy metabolizm lipidów powierzchniowych, obniżenie ilości NMF, odwodnienie warstwy rogowej, zaburzenia rogowacenia oraz złuszczania w obrębie warstwy rogowej.
SKÓRA SUCHA DOJRZAŁA
Pojawia się po 30-stym roku życia, jest skłonna do łuszczenia się i drobnych zmarszczek. Często widoczne są na niej rozszerzone naczynka i drobne pory. Jest to skóra o obniżonej elastyczności, brak w niej substancji budujących cement międzykomórkowy. Źle reaguje na warunki atmosferyczne, klimatyzację, gorące kąpiele i saunę. Często suchości skóry towarzyszy egzema, w takim przypadku ważne jest aby nie hamować wydzielania potu i łoju. Suchej skóry nie należy intensywnie odtłuszczać a kąpiele należy wzbogacać olejami roślinnymi, ekstraktami z roślin o działaniu nawilżającym i odbudowującym barierę naskórka. Zalecane jest przyjmowanie doustnie NNKT (niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe – olej lniany, olej z wiesiołka, olej z ogórecznika).
PIELĘGNACJA
Aby pozbyć się uczucia dyskomfortu jakim jest ściągnie i pieczenie suchej skóry, należy stosować do pielęgnacji produkty z NNKT (niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe), sfingolipidami, substancjami wiążącymi wodę. Na uwodnienie skóry mają wpływ m.in. NMF, kwas hialuronowy, ceramidy, witaminy, mukopolisacharydy.
Błędem popełnianym przy pielęgnacji skóry jest przekonanie, że potrzebuje ona nawilżenia tylko z zewnątrz, wobec takiego postępowania, wytwarzanie tłuszczu staje się jeszcze bardziej ograniczone i skóra ulega dalszemu wysuszeniu. Jedną z przyczyn nadmiernej suchości skóry mogą być problemy z nieprawidłowym odżywianiem. Odpowiednia dieta, bogata we wszystkie składniki odżywcze może znacznie polepszyć kondycję skóry.
W pielęgnacji skóry suchej pomocne będą olejki eteryczne z róży i geraniowy. Osoby o tym typie skóry powinny sięgnąć po kosmetyki delikatne i hipoalergiczne, które są pozbawione wszelkich składników uczulających, nie mają barwników, substancji zapachowych czy konserwantów, które mogłyby podrażnić skórę. Należy pamiętać o tym, aby nie wycierać skóry szorstkimi ręcznikami oraz, aby nie eksponować ją zbytnio zarówno na słonce, jak i na mróz – wysokie i niskie temperatury wysuszają skórę. Ponadto należy nawilżać powietrze w ogrzewanych pomieszczeniach.
Kosmetyki do pielęgnacji suchej skóry powinny zawierać w swoim składzie:
– składniki zatrzymujące wodę: aloes, glikol, kwas glikolowy, gliceryna, algi, alantoina, kwas hialuronowy, oczar wirginijski, melisa, rumianek, kwas mlekowy, mleczan sodu, węglowodany (np. chityna, chitozan) i ich oksyetylenowane pochodne, sorbitol, biotyna, mocznik, aminokwasy, ceramidy, prowitamina B5, hydrolizaty protein (kolagen, elastyna) i śluzy roślinne.
– składniki wygładzające i natłuszczające: oleje z awokado, ogórecznika, z wiesiołka, ze słodkich migdałów, kiełków pszenicy, kokosowy.
– składniki kojące: alantoina, bentonit, azulen, melisa, malwa, mimoza, nagietek, pantenol, bioflawonidy, drzewo sandałowe oraz śluzy roślinne otrzymywane z prawoślazu, żywokostu, nasion lnu lub aloesu.
– witaminy A, C, E, B5, ekstrakt z korzenia lukrecji, mocznik.
– ponadto zaleca się kuracje doustne płynnym olejem lub zawartym w kapsułkach z NNKT(np. omega – 6 z wiesiołka).
Przy pielęgnacji suchej skóry stosuje się zabiegi ujędrniające, dotleniające, odżywcze i nawilżające, polegające na wprowadzeniu lipidów w celu poprawy funkcji skóry. Odpowiednie będą zabiegi głęboko nawilżające oraz na podłożu alg morskich.
NIEKTÓRE SUBSTANCJE STOSOWANE W ZWALCZANIU SUCHOŚCI SKÓRY
Stosowanie emolientów, humektantów pomaga odbudować barierę skórną, której funkcja jest upośledzona. Preparaty te zapobiegają nadmiernej utracie wody oraz chronią skórę przed wnikaniem szkodliwych substancji.
Naturalny czynnik nawilżający (NMF)
Skóra posiada w warstwie rogowej naskórka naturalny czynnik nawilżający, warunkujący prawidłowe utrzymanie wilgoci w naskórku. NMF jest kompleksem substancji, w jego skład wchodzi: mocznik, aminokwasy, które wzmagają działanie innych składników nawilżających; pyrolidonowy kwas karboksylowy, kreatyna. Substancje te są silnie hydrofilne. Zbyt małe stężenie NMF w warstwie rogowej sprawia, że skóra staje się sucha, szorstka mniej elastyczna oraz pojawiają się drobne zmarszczki. W takim przypadku warto stosować kosmetyki z dodatkiem NMF.
Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT)
NNKT są nienasyconymi kwasami tłuszczowymi niezbędnymi do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Nie są wytwarzane w organizmie, dlatego podobnie jak witaminy musza być dostarczane z pożywieniem. Do niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych zalicza się kwas α-linolenowy, linolowy i arachidonowy. Najważniejszym NNKT zaliczanym do szeregu kwasów Ω-6 jest kwas γ- linolenowy, który znalazł szerokie zastosowanie w przemyśle kosmetycznym.
NNKT charakteryzują się korzystnym oddziaływaniem na skórę. Łatwo się wchłaniają, mają działanie przeciwalergiczne, przeciwzapalne, biorą udział w produkcji sebum, hamują proces utraty wody oraz opóźniają proces rogowacenia naskórka. Niedobór NNKT może wywołać atopowe zapalenie skóry, powoduje łuszczenie się skóry, jej wysuszenie, szorstkość, prowadzi do obniżenia odporności na infekcje, zaburzeń krążenia oraz kruchości naczyń. Surowce, z których otrzymuje się NNKT to, m.in.: olej wiesiołkowy, olej awokado, olej migdałowy, olej lniany, olej brzoskwiniowy, olej winogronowy, olej orzechowy, olej z kiełków pszenicy.
Humektanty
Humektanty są to preparaty o właściwościach higroskopijnych, stosowane w nawilżaniu skóry na zasadzie okluzji.
Wazelina to humektant, będący produktem destylacji ropy naftowej. Dzięki właściwościom okluzyjnym, wazelina zmniejsza utratę wody ze skóry do 98%. Posiada ona również zdolność dyfundowania do rezerwuaru lipidów międzykomórkowych i przenikania w głąb naskórka. Wazelina może także przyśpieszać biosyntezę lipidów, a tym samym naprawić barierę lipidową, zwiększając szczelność cementu międzykomórkowego. Prowadzi to do zatrzymania wody, a także chroni przed wnikaniem alergenów i innych szkodliwych substancji do skóry.
Glicerol posiada grupę hydroksylową zawartą w jego cząsteczkach, która ma zdolność wiązania i zatrzymywania wody. Emulsje zawierające glicerol długotrwale ograniczają przeznaskórkową utratę wody oraz powodują wygładzenie powierzchni skóry. Jest również środkiem okluzyjnym jednak w znacznie mniejszym stopniu niż wazelina. Posiada również właściwości korneodesmolityczne.
Mocznik jest środkiem nawilżającym i złuszczającym. Stosowany w odpowiednim stężeniu jest skuteczniejszy od wazeliny w leczeniu suchej skóry. Preparaty o działaniu nawilżającym zawierające mocznik zmniejszają przeznaskórkową ucieczkę wody oraz zwiększają biosyntezę lipidów. W stężeniu powyżej 10 % działa keratolityczni.
α-hydroksykwasy
α-hydroksykwasy (AHA), kwas glikolowy należący do α-hydroksykwasów działa przede wszystkim keratolitycznie, stosowany w kosmetyce do usuwania martwych komórek naskórka, jednocześnie stymuluje odnowę komórkową. Uznaje się, że α-hydroksykwasy mogą działać podobnie do NMF, czyli naturalnego czynnika nawilżającego. W efekcie ich stosowania wzrasta zawartość ceramidów w warstwie rogowej naskórka, poprawia się nawilżenie skóry oraz dochodzi do wzmocnienia bariery naskórkowej.
Emolienty
Emolienty to substancje o działaniu nawilżającym, okluzyjnym. Pomagają odbudować barierę lipidową. Mogą mieć postać kremu, maści, lotionu, olejku do kąpieli, emulsji. Należy stosować je kilkakrotnie w ciągu dnia ze względu na krótkotrwałe działanie. Niektóre z emolientów, to : lanolina, parafina, euceryna, sterole, glikol propylenowy, olej z ogórecznika, olej z kiełków pszenicy, olej awokado, olej ze słodkich migdałów, silikony.
Lanolina posiada skład chemiczny podobny do wydzieliny gruczołów łojowych – sebum, tworzącej okluzyjną warstwę na powierzchni naskórka. Uzupełnia barierę lipidową oraz hamuje TEWL.
Sterole hamują utratę wody, występują w sebum i w barierze lipidowej naskórka, wspomagają odbudowę cementu międzykomórkowego. W kosmetyce stosuje się sterole zwierzęce-cholesterol oraz roślinne-fitosterole. Natomiast oleje chronią przed utratą wody pokrywając skórę cienką warstwą, niektóre działają przeciwzapalnie oraz przywracają skórze funkcje obronne.
Olej ogórecznikowy otrzymywany z nasion ogórecznika lekarskiego. W swoim składzie zawiera kwas gammalinolenowy (GLA), flawonoidy, garbniki, śluzy, kwasy organiczne oraz rozpuszczalną krzemionkę. Przeznaczony do skóry wrażliwej, suchej, skłonnej do alergii, dojrzałej. Poprawia elastyczność oraz wygładza starzejącą się skórę. Likwiduje stany zapalne, chroni przed infekcjami poprzez wzmocnienie bariery naskórka.
Olej z wiesiołka polecany jest dla osób z suchą skórą ze względu na zawartość kwasu linolowego, GLA, alfa-linolowego, polifenoli, kwasu oleinowego, kwasu palmitynowego oraz kwasu stearynowego. Łagodzi podrażnienia skóry, chroni przed infekcjami, wspomaga leczenie trądziku, działa ujędrniająco i regenerująco.
Oba wyżej wymienione oleje zawierają kwas gamma-linolenowy, który obecnie uznawany jest za najważniejszy wśród niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, ze względu na swoje dobroczynne działanie. GLA nie tylko przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania narządów wewnętrznych, ale także ma wpływ na zdrowie skóry.
Działa przeciwzapalnie, hamuje rozwój alergii, zwiększa elastyczność skóry, a tym samym przeciwdziała starzeniu się skóry. Wzmacnia barierą lipidową naskórka, chroni skórę przed infekcjami, łagodzi podrażnienia, wyrównuje koloryt skóry. zdolność organizmu do wytwarzania GLA jest ograniczona a z wiekiem maleje, skóra staje się sucha, traci elastyczność, jest zaczerwieniona, swędzi, trudniej goją się ranki, dlatego kwas GLA musi być dostarczany z zewnątrz np. spożywanie oleju z wiesiołka lub nakładanie na skórę w postaci kosmetyków, pomaga uzupełnić jego niedobory. Kwas gamma-linolenowy łatwo przenika przez skórę, gdzie zostaje przekształcony w prostaglandyny.
Olej rokitnikowy przeznaczony do skóry wrażliwej. Dzięki zawartości witaminy E, przyśpiesza odnowę tkanek, a także zapobiega powstawaniu uszkodzeń, a tym samym chroni przed transepidermalną utratą wody. Utrudnia przenikanie przez skórę substancji drażniących. Zapobiega powstawaniu stanów zapalnych i podrażnień, a istniejące łagodzi. Leczy uszkodzenia skóry wywołane działaniem promieniowania słonecznego.
Olej z zarodków pszennych nadaje się do skóry wrażliwej, skłonnej do uczuleń. Opóźnia procesy starzenia dzięki działaniu przeciwrodnikowym. Dzięki dużej zawartości tokoferoli działa kojąco, przeciwzapalnie, normalizuje stany zapalne, zmniejsza wrażliwość na działanie promieni słonecznych, zapobiega przeznaskórkowej utracie wody.
Preparaty kojące i łagodzące
Alantoina ma działanie kojące i łagodzące, regeneruje skórę, pobudza ziarninowanie uszkodzonej tkanki. Stosowana w kosmetykach przeciw podrażnieniom skóry, łagodzi oparzenia słoneczne, zmniejsza zaczerwienienie skóry, przyspiesza gojenie skóry.
Gliceryna posiada właściwości łagodzące, wygładza oraz doskonale nawilża suchą skórę. Jest silnie higroskopijna.
D-pantenol to naturalny prekursor witaminy B5 jest silnie higroskopijny i wykazuje powinowactwo do keratyny. Stymuluje podział komórkowy, pomaga w leczeniu stanów zapalnych, łagodzi objawy alergii, dlatego często stosowany jest w kosmetykach hypoalergicznych. Doskonale wchłaniany przez skórę bardzo dobrze nawilża ją, łagodzi podrażnienia oraz przyśpiesza gojenie ran. Zalecane jest stosowanie pantenolu na skórę podrażnioną przez promienie słoneczne oraz starzejącą się skórę. Korzystnie wpływa na paznokcie i włosy, wzmacnia je i nawilża.
Śluzy to substancje pochodzenia roślinnego, pęcznieją w wodzie i tworzą roztwór koloidalny. Zastosowane na skórę w formie maski nie są wchłaniane przez skórę, ale tworzą na niej powlekający film ochronny. Działają zmiękczająco, odświeżająco, łagodzą podrażnienia, nawilżają skórę, leczą wypryski alergiczne, łagodzą świąd, likwidują spierzchnięcia, zapobiegają nadmiernej transepidermalnej utracie wody. Najważniejsze surowce śluzowe otrzymywane są z prawoślazu, nasion lnu, nasion kozieradki, kwiatu malwy czarnej.
PROPOZYCJE KOSMETYKÓW DO PIELĘGNACJI SKÓRY SUCHEJ
APIS Natural Cosmetics Professional Line, Krem Odmładzający Do Twarzy z Komórkami Macierzystymi z Pomarańczy CITRUSTEM
Krem do cery dojrzałej, który pomaga suchej skórze odbudować prawidłowe i długotrwałe nawilżenie, dając uczucie komfortu i odświeżenia.
Składniki: gliceryna, olej arganowy, olej makadamia, masło shea, kwas hialuronowy, kolagen.
Lirene, Tonik nawilżająco – łagodzący
Opracowany został z myślą o szczególnych potrzebach skóry nadmiernie przesuszonej.
wyciąg z lnu – redukuje skłonność do reakcji zapalnych, wzmacnia naturalną hydrolipidową barierę skóry
gliceryna – głęboko nawilża głębsze warstwy skóry, zapewniając uczucie komfortu
alantoina – koi i efektywnie łagodzi podrażnienia
JADWIGA Maseczka Bionawilżająca nagietkowa
Zawiera wyciąg z kwiatów nagietka i glicerynę.
NATURA OFFICINALIS Nawilżający Krem Do Twarzy
Krem nawilżający zawiera wyciąg z alg morskich, masło z nasion konopi indyjskich oraz tłoczony na zimno olej z kiełków pszenicy, dzięki którym skóra jest gładka i nawilżona. Krem chroni skórę przed utratą wody przez odbudowę warstwy hydrolipidowej w naskórku. Dobroczynne działanie wody z jęczmienia oraz ekstraktów i wyciągów z trzech zbóż: owsa, pszenicy oraz jęczmienia sprawia, że skóra jest dodatkowo silnie nawilżona i odżywiona.
GOLD WATER BLUE, GEN FACTOR No 04 , bioaktywny krem regeneracyjny
Bioaktywny krem regeneracyjny GEN FACTOR No 04 znakomicie radzi sobie problemami suchej i wrażliwej skóry. Pielęgnuje skórę atopową, łuszczycową i bielaczą. Z powodzeniem może być używany w przypadku skóry nadmiernie przesuszonej. Zawiera colostrum, olej migdałowy, Masło Shea, sok z liści Aloesu, Wosk pszczeli.
CHANTARELLE, LA AQUA SUPPLY Moisturising Toner, Dry & Irritated Skin Anti-Ageing
Głównym zadaniem składników aktywnych zawartych w kosmetykach linii LA AQUA SUPPLY jest nawilżenie skóry, zapobieganie przeznaskórkowej utracie wody, uruchomienie mechanizmów odbudowy włókien kolagenowych oraz normalizacja procesu rogowacenia naskórka.
Składniki aktywne: HYDRO-FACTOR, allantoina, ekstrakt z ogórka, delikatne emolienty.
Źródło: J. Bowszyc, W. Silny: Sucha skóra jako aktualny problem kliniczny, ”Postępy dermatologii i alergologii XXIII”.
